Hal’den içler acısı görüntü
Sakarya’nın Erenler İlçesi’nde Topça adı ile anılan toptancılar çarşısının hemen yanındaki 30 bin m2’lik alanda 60 dükkan olarak faaliyet gösteren Sebze ve Meyveciler Hali, 2019 yılında Aşağıkirazca mevkiinde 100 bin metrekarelik alan ve 80 dükkan ile faaliyetine başladı Yap-işlet-devret modeli ile kurulan ve Sakarya Hal A.Ş.’ne 29 yıllığına, belediye’ye yıllık 15 bin Lira bedel karşılığında verilen hal, esnafı memnun etmediği gibi, ürünlerin yüksek fiyattan vatandaşa satılmasına da olanak sağlamış oldu.
“Sakarya neden sebze ve meyveyi pahalıya yiyiyor?”
Osmanlı Ocakları 1299 Sakarya İl Başkanı, Katlı Pazaryeri Alışveriş Merkezi Kalkındırma ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Demir; belediyenin asli görevine dönmesi ve halkın ucuz, kaliteli, günlük taze sebze meyve tüketmesi için halin özel sektörden bir an önce alınması gerektiğinin altını çizerek şunları söyledi: “Bilindiği gibi hal ve pazaryerleri halka, kamuya hizmet eden yerlerdir. Buraları günlük taze sebze meyve ve birçok gıda türünü kaliteli bir şekilde ucuza ulaştırmak adına belediyelerin teşviki ve denetimi ile halka amme hizmeti sunmak amaçlı olarak kullanılır. Belediyeler bu tür yatırımlarda kâr gözetmeksizin halka hizmet eder. Sakarya Büyükşehir Belediyesi’nin bundan önceki yönetimi, bu hali 29 yıllığına Hal A.Ş. adlı kâr amaçlı kurulan bir şirkete vermiştir. Bu yapılan ihale sonucu, halka olan hizmet mantığı temel olarak silinmiş, vatandaşın pahalı bir şekilde gıda temin etmesine sebebiyet vermiştir. Belediye kontrolü altında bulunan Erenler ilçesinde daha önce hal esnafı aylık 2 bin 20 TL kira verirken şu an yeni yapılan hal de ise, Hal A.Ş. yönetimindeki esnaf arkadaşlarımız, aylık 5 bin 500 TL kira vermektedir. Yazıktır, günahtır. Herkes ekmeğinin, işinin aşının peşinde. Mevcut yönetimin acilen bu konuya el atması ve çözüme kavuşturması herkesin yararınadır” dedi.
“Yetimin hakkı yeniyor!”
Sakarya Sebze Meyve Hal Dernek üyesi Kadir Deniz, yeni hal kurulum aşamasında kendilerinden ilk etapta 30 bin lira alındığını, bu rakamı 50 bin liraya tamamlamaları gerektiğinin söylendiğini, daha sonra ise hesaplarda yanlış yapıldığı öne sürülerek 150 bin liraya yükseldiğini belirterek konuyla ilgili şu açıklamalara yer verdi: “Biz bu kadar paramızın olmadığını söyledik, bunu ödememize imkan yok dedik. Paramız olmayınca şirketten ayrılma kararı aldık, bu sefer de yeni hale geçmek için 250 bin lira bizden hava parası talep edildi. Hal A.Ş yönetiminde 15 kişi bu işin kaymağını yiyor. Müthiş bir kutuplaşma var, hiçbirimizin huzuru kalmadı. Şu an bizlerden 7 bin 500 lira kira isteniyor, Türkiye’de böyle kiranın tek bir örneği dahi yok. İzmit hali de aynı tarihlerde yapılmasına rağmen, belediye hem esnafını hem de vatandaşını gözeterek iş yaptı. Gelirler çoğaldı, bir çok esnafımız iflasın eşiğine geldi. Yetimin hakkı yeniyor, bunun vebali çok büyüktür”
Hal A.Ş.’nin 2019 yıllık gelir tablosu:
1-Kapı giriş ücreti
2-Kantar parası
3-Kabzımal dükkanlarının kirası
4-Çay ocaklarının parası
5-Lokantanın kira parası
6-Yönetim binasındaki iş yerlerinin kiraları
7-ATM’lerden sağlanan kiralar.
8-Rüsum gelirleri
2019 yılı toplam gelir tutarı 11 milyon TL.
“Burada adaletsizlik var, haksızlık var!”
Sakarya Sebze Meyve Hal Dernek Başkanı İdris Toska, birçok esnafın mağdur edildiğini ve bu durumun kimseye bir faydası olmadığı gibi gün geçtikçe zarar edildiğine vurgu yaparak şunları söyledi: “Şirketin başkanı öyle bir ticaret yapıyor ki, bütün ticareti kendine yönlendirmiş. Hal’in en gözde yerlerini kendileri almış. Burada adaletsizlik var, haksızlık var. Kendi kafalarına göre yönetim sergiliyorlar. Buraya günde 400-500 arası araç giriş çıkış yapıyor. Her araç 8 ila 25 TL arasında ücret ödüyor. Düşünebiliyor musunuz; 17 ilçenin rüsum bedeli de şirketin kasasına geçiyor. Bu yıl da diğer gelirlerle birlikte ortalama 20 milyon Lira ediyor. Bu para belediyenin kasasına gitmesi gereken para, burada birileri yok yere zengin ediliyor, halk daha düşük kalite de ürünü çok daha fazla ücret ödeyerek tüketiyor”