Körfez dip çamurundan tuğla ve balata

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığıyla birlikte hayata geçirdiği Türkiye’nin en büyük çevre projesi olan “İzmit Körfezi Doğu Baseni Dip Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması ve Bertaraf Hizmeti Projesi” kapsamında İzmit Körfezi’nden çıkarılan çamur yeniden değerlendiriliyor. Sıfır atık politikaları kapsamında Kocaeli Üniversitesi tarafından yapılan araştırmalar ve laboratuvar deneyleri sonucunda İzmit Körfezi’nden çıkan tonlarca çamurun sanayide ve günlük hayatta kullanıma uygun hale getirilmesi için örnek çalışmalar yapılıyor. KOÜ’lü akademisyenler dip çamurundan raylı sistemlerde kullanabilecek balata ile yapı sektöründe kullanılmak üzere tuğla ve briket üretmeyi başardı.

İZMİT KÖRFEZİ’NDEN 8,5 MİLYON TON ÇAMUR

Türkiye’nin en büyük çevre projesi olan ve İzmit Körfezi’ni devasa bir akvaryuma dönüştürmeyi amaçlayan proje, bu yılın mayıs ayında düzenlenen törenle ‘’dipten diriliş başlıyor’’ mottosuyla start almıştı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın desteğiyle yürüttüğü proje kapsamında İzmit Körfezinden 8,5 milyon ton çamur çıkarılacak. Körfezin doğu baseninden borularla çıkarılan ve karaya pompalanan çamur, burada susuzlaştırma tesisine alınıyor. 5 yılda tamamlanması planlanan projede çalışmalar aralıksız devam ediyor. Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın ile Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk’ün yaptığı görüşmeler sonucunda dip çamurunun değerlendirilmesi ve günlük hayatta kullanıma uygun hale getirilmesi yönünde akademik çalışmalar yapılması kararı alındı.

YAPI SEKTÖRÜNDE TUĞLA VE BRİKET

Büyükşehir ile Kocaeli Üniversitesi iş birliğinde yürütülen çalışmalarda dip çamurunun inşaat sektöründe yapı malzemesi olarak kullanılabileceği ortaya çıktı. KOÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tamer Sınmazçelik ve KOÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı Malzemeleri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Salih Taner Yıldırım ile akademisyenlerin yürüttüğü çalışma kapsamında İzmit Körfezi’nden çıkarılan dip çamuru laboratuvarda incelemeye tabi tutuldu. Yapılan incelemelerde çamurun içinde tehlike taşıyan madde ve tehlike arz edebilecek herhangi ağır metal durumu olmadığı tespit edildi. Bunun üzerine öğütülüp kurutulan, ardından elenen dip çamuru, gerekli maddeler kullandıktan sonra kalıplara döküldü. Kalıbın şeklini alan çamurun, gerekli süreçlerden geçtikten sonra tuğla ve briket olarak kullanabileceği ortaya çıktı. Briket, tuğla, sıva tipi malzemelerden örnekler üretilen dip çamurunun betonda katkı maddesi olarak değerlendirilmesine yönelik çalışmalar da yapıldı. Dip çamurundan yapı malzemesi üretimi yönünde bu boyutta bir çalışmanın ilk kez yapıldığına dikkat çeken KOÜ’lü akademisyenler, çamurdan aynı zamanda tuğla, beton, briket ve sıva üretimi yönündeki çalışmanın gelişime açık olduğunu ve üzerinde çalışılarak geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

RAYLI SİSTEMLERDE BALATA

İzmit Körfezi’nden çıkarılan dip çamuruna yönelik bir başka akademik çalışma ise Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıdvan Yamanoğlu ver ekibi tarafından yapıldı. KOÜ Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü tarafından yürütülen proje kapsamında dip çamurundan balata üretildi. Öğrencilerin de yer aldığı bir ekibin yürüttüğü proje kapsamında ilk olarak İzmit Körfezi’nden çıkan dip çamurunun, TÜBİTAK ile farklı kurumlarda analizleri yapıldı. Yapılan laboratuvar çalışmaları sonucunda dip çamurunda zararlı madde ve bileşenlerin olmadığı belirlendi. Bunun üzerine kurutma ve boyutlandırma işlemlerinden geçirilen dip çamuru, yine KOÜ’de akademisyenler tarafından üretilen özel metalik bileşimlerin tozuyla karıştırıldı. Ardından çeşitli prosesler uygulanan çamurdan içerisinde dip çamuru yoğunluğunun bulunduğu balata üretildi.

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRİLMEYE AÇIK

Elde edilen ürünün gelişime açık olduğunu ve bu yöndeki çalışmalarına devam ettiklerini aktaran KOÜ’lü akademisyenler üründe çamur kullanımının yüzde 50’lere kadar çıkarabileceğini ifade etti. Dünyada genelinde özellikle denizden çıkan çamurun geri dönüşümüne yönelik çalışmaların sınırlı olduğuna dikkat çeken akademisyenler, önümüzdeki, süreçte ürün içerisindeki dip çamuru oranını artırmayı ve maliyet ve kalite olarak piyasada kullanılabilecek bir ürün ortaya çıkarmayı hedeflediklerini de sözlerine ekledi.