DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, ağırlaşan ekonomik kriz koşullarında derinleşen emekli yoksulluğunu Meclis’e taşıdı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle soru önergesi sunan Çelenk, “Emekliler, düşük aylıklarla temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor; yeniden düşük ücretli ve güvencesiz işlere yönelmek zorunda kalıyor” dedi.
Çelenk’in önergesinde yer alan resmi veriler de tabloyu doğruluyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 2024 Genel Faaliyet Raporu’na göre, 65 yaş ve üzeri yurttaşların işgücüne katılım oranı yüzde 13,1’e çıktı. Oysa 2024 hedefi yüzde 12,4’tü. Bu artışın tesadüf olmadığını söyleyen Çelenk, “Bu tablo gelir adaletsizliğinin ve sosyal çöküşün göstergesidir” dedi.
Kayıtlı ve kayıt dışı çalışan emekli sayısı artıyor
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre Nisan 2025 itibarıyla yaşlılık aylığı alan kişi sayısı 12 milyon 183 bine ulaştı. Bu emeklilerin 2 milyon 139 bini SGDP kapsamında hâlâ çalışıyor. Sadece bu yılın ilk dört ayında 35 bin kişi daha iş gücüne katıldı. Çelenk, bu verilerin yalnızca kayıtlı çalışanları kapsadığını belirterek “Kayıt dışı çalışanlarla birlikte tablo çok daha vahim” dedi.
İyileştirme yapılmazsa toplumsal etkileri ağır olacak
TÜİK’in ilk altı ay için açıkladığı yüzde 16,67’lik enflasyon oranına göre, en düşük emekli aylığı 14 bin 469 TL’den 16 bin 881 TL’ye çıkarıldı. Ancak yapılan 2 bin 400 liralık artışı yetersiz bulan Çelenk, “Bu iyileştirme değil, göz boyamadır. Emeklilere insanca yaşamaya yetecek bir gelir sağlanmadıkça, krizin toplumsal etkileri derinleşecektir” dedi.
Meclis’e şu sorular yöneltildi:
- 2020–2025 yılları arasında SGDP kapsamında çalışan emekli sayısı nedir? Bu kişilerin yaş, cinsiyet ve sektörlere göre dağılımı nedir?
- Aynı yıllar arasında SGK denetimlerinde tespit edilen kayıt dışı çalışan emekli sayısı kaçtır?
- 65 yaş ve üzeri çalışanlara yönelik özel iş sağlığı ve güvenliği politikası var mıdır? Bu yaş grubuna ilişkin iş kazası, ölüm ve meslek hastalığı verileri mevcut mudur?
- Emeklilerin temel ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamadığına dair bakanlıkça yapılmış bir çalışma var mıdır?
- Emeklilerin yeniden çalışmak zorunda kalmaması için maaşların iyileştirilmesine yönelik bir plan yapılmış mıdır?
