Ailesi cezaevinde olan çocuklara nasıl yaklaşılmalı?

Ebeveynlerden birinin veya her ikisinin cezaevinde olmasının çocukların duygularında değişmelere neden olacağını dile getiren uzmanlar, bu çocukların duygularını ifade edebilmesi, kapsanması ve anlaşıldığını hissetmesinin de oldukça önemli olduğunu söylüyor. Cezaevinde olan ebeveyn/ebeveynlerle düzenli görüşmelerin yapılmasının önemine değinen Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, “Telefon görüşmeleri, mektuplaşmalar veya açık görüşlere çocuğun da katılması ilişkinin sürmesi ve güçlenmesini sağlayacağı gibi hükümlülüğün sona ermesinde de daha kolay uyum sağlamalarına yardımcı olur.” dedi. 

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, çocukların, anne babadan birinden ya da her iki ebeveynden aynı anda ayrılmasını değerlendirdi.

Çocukların sağlıklı gelişimi için düzenin her zaman çok önemli olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, “Ani ayrılıklar yetişkinler için travmatik olabiliyorken çocuklar için etkileri daha yoğun olabiliyor. Çocuğun içerisinde bulunduğu gelişim dönemine göre; bazen olayı anlamak, neden sonuç ilişkisi kurmak onlar için çok daha zor olabiliyor. Belirsizlik çocuklar için endişe ve kaygıyı arttırırken bu belirsizliğe neden olan durum anne ve babadan ani, beklenmedik bir ayrılık olduğunda çocukların kaygısı çok daha yoğun bir şekilde artabiliyor.” dedi.

Ayrılığın sebebi ebeveynlerden birinin veya her ikisinin cezaevine girmesi ise ne yapılmalı?

Ani ayrılık durumlarında çocuğun güvenliğinin, düzeninin ve rutininin devamlılığını sağlamanın önemine işaret eden Aydoğdu, şöyle devam etti: “Çocuğun ayrılığın nedenine dair yalın, sade, basit ve anlayabileceği düzeyde bilgilendirilmesi önemli. Ayrılığın sebebi ebeveynlerden birinin veya her ikisinin cezaevine girmesi ise; yakalanma, cezaevine girme, mahkeme süreçleri ve hükmün verilmesi gibi uzun ve zorlayıcı süreçler içerisinden geçerken çocuğun duyguları da her bir sürece göre değişebilir. Değişen süreçler değişen duygulara neden olur. Bu sebeple çocuğun duygularını ifade edebilmesi, kapsanması ve anlaşıldığını hissetmesi de oldukça önemli.”

Açık görüşlere çocuğun da katılması önemli

Cezaevinde olan ebeveyn/ebeveynlerle düzenli görüşmelerin yapılmasının önemine dikkat çeken Aydoğdu, “Telefon görüşmeleri, mektuplaşmalar veya açık görüşlere çocuğun da katılması ilişkinin sürmesi ve güçlenmesini sağlayacağı gibi hükümlülüğün sona ermesinde de daha kolay uyum sağlamalarına yardımcı olur.” dedi.

Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, bu süreçlerin çocuk için sağlıklı ve istikrarlı bir şekilde yürütülmesi durumunda çocukların psikolojik sağlamlıkları ve dayanıklılıklarının artacağını belirterek sözlerini şöyle tamamladı: “Bunlarla birlikte; mizaç, bilişsel kapasite, duygu düzenleme stratejileri de bu becerilerin kazanılmasında oldukça önemli. Psikolojik dayanıklılığı iyi olan çocukların ve yetişkinlerin; problem çözme kapasitelerinin arttığı, günlük yaşam içerisinde karşılaştıkları zorlukları aşabildikleri ve diğerleriyle ilişki kurmakta zorlanmadıkları görülüyor.”