Uzmanlar, sıvı kaybına bağlı olduğu belirlenen ölümlerin, birinci basamak (revir) ve hastane arasındaki sevk zincirinin işletilmemesinden kaynaklandığını söyledi. İskenderun’da Deniz Kuvvetleri hastanesi olmasına karşın sıvı kaybı yaşayan erlerin, buraya sevk edilmediği anlaşıldı.Uzmanlar, sıvı kaybına bağlı olduğu belirlenen ölümlerin, birinci basamak (revir) ve hastane arasındaki sevk zincirinin işletilmemesinden kaynaklandığını söyledi. İskenderun’da Deniz Kuvvetleri hastanesi olmasına karşın sıvı kaybı yaşayan erlerin, buraya sevk edilmediği anlaşıldı.Cumhurbaşkanı Erdoğan pazartesi günü Kabine Toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada “elim olayla ilgili soruşturmalar[ın] devam ettiğini” söylemiş, “ihmali olan varsa gereken yapılacaktır.” demişti.
Ne oldu?
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) tarafından yapılan açıklamaya göre, 25 Temmuz 2025’te İskenderun Deniz Er Eğitim Alayı’nda eğitim gören 7 asker yüksek ateş şikâyetiyle Birinci Basamak Muayene Merkezi’ne götürüldü ve hastaneye sevk edildi. Müdahalelere rağmen Muhafız Er Hayrullah Halit Karaman ve İkmal Er Semih Erdoğan yaşamını yitirdi.
Ölüm nedeni olarak aşırı sıvı kaybına (dehidrasyon) kandaki sodyum dengesizliği ve çoklu organ yetmezliği tespit edildi. Beş askerin ise tedavi sonrası genel sağlık durumlarının iyi olduğu açıklandı.
Olayın gelişimi
- 25 Temmuz öğleden sonra saat 16:00 civarında, sıcak havada yapılan eğitim nedeniyle 7 asker hastalandı.
- Akşam saatlerine kadar rahatsızlanan askerlerden İkmal Er Semih Erdoğan ve Muhafız Er Hayrullah Hamit Karaman can verdi. Pazartesi günü Erdoğan Giresun’da, Karaman İstanbul’da defnedildi. İlk otopsi raporu erlerin ölüm nedenlerini “aşırı sıvı kaybına bağlı sodyum dengesizliği ve çoklu organ yetmezliği” olarak açıkladı.
“Eksiklikler zinciri”
Emekli Hava Tabip Yarbay Dr. Semih Dikkatli, Cumhuriyet gazetesine verdiği demeçte ölümlerin bir “eksiklikler zinciri”nin sonucu olduğunu yorumladı. Sıcak çarpmasının gölgede bile gelişebileceğini belirten tabip yarbay olayda askeri sağlık sisteminin devre dışı bırakıldığını söyledi: “Revirdeki doktor derhal hastane ile iletişime geçecek şekilde sistem kurulu olsaydı, bu askerler hayatta olabilirdi.” dedi.
“Öldürene kadar talim”
TİP milletvekili Sera Kadıgil ölümleri “bu sıcakta öldürene kadar talim yaptırmak” olarak niteledi.
TSK’deki sistemin nasıl işlemesi gerekirdi?
Kurulu askeri sağlık sisteminin işleyiş süreci ve kurumsal şeması şöyle tanımlanıyor.
- Birinci Basamak Muayene Merkezi: Asker hastalandığında ilk muayenesi bu aşamada gerçekleşiyor. Başta sıvı kaybı olmak üzere sıcak çarpması gibi riskler bu aşamada değerlendiriliyor.
- Revir ve Tabip Hattı: Rutin devrede bulunan revirdeki askeri doktorun, şüpheli durumda derhal askerî hastaneyle iletişime geçerek gerekli sıvı takviyesi ve damar yolu açma işlemlerini planlaması gerekiyor.
- Askerî hastaneler ile hızlı iletişim: Özellikle Deniz Kuvvetleri’nde İskenderun’da askerî hastane var. Acil durumda erin buraya yönlendirilmesi gerekiyordu. Uzmanlar tam da bu sistemin devre dışı kaldığını işaret ediyor.
- Olayda eksik veya işletilmemiş sağlık hattı nedeniyle müdahale gecikmiş; bu da olayın çoklu organ yetmezliği evresine ulaşmasına yol açmış olarak değerlendiriliyor.
“Eğitim zayiatı” meselesi
- Tarihsel olarak TSK içinde eğitim ve kışla kazaları bazen “eğitim zayiatı” olarak geçiyor. Bu tür olaylar genellikle verilerle gizlenemez, fakat kamuoyunda bazı çevrelerde bu tür kayıpların “eğitimin kaçınılmaz sonucu” gibi yorumlanmasını sağlamaya yönelik anlatımlar karşılık buluyor.
- Bu olayda sıvı kaybından ölümlerin yaşanması, bu yaklaşımı ciddi şekilde sorgulatmış, kamu vicdanında ikinci kez “ihmal” olarak algılanmıştır. Eleştirel kesimler ve muhalefet TSK’de bu tür kayıplara karşı politik bir duyarsızlık olduğunu vurguluyor.
Durup dururken sıvı kaybı oluşur ve ölüme varır mı?
- Sıcak çarpması (heat stroke/hyperthermia): Özellikle ağır bedensel egzersiz altındaki askerlerde, yüksek ortam ısısı vücudun ısısının hızla 41 °C’ye çıkmasına neden olabilir. Terleme sisteminin aşırı kullanımı sonucunda vücut sıvısında elektrolit dengesizlikleri ortaya çıkar, sodyum oranı düşer ve dehidrasyon başlar; bu çoklu organ yetmezliğine gidebilir
- Dehidratasyon türleri: Ter kaynaklı sıvı kaybına ek olarak, bulantı ve ishal gibi gıda zehirlenmesine bağlı sıvı-dışkı kayıpları da hastalığı ağırlaştırabilir.
- Zaman faktörü: Sıvı kaybı ve hastalık belirtileri (yorgunluk, bulantı, baş dönmesi) başladığı andan hastaneye başvurana kadar geçen süre kritik. Uzmanlara göre bu süre yeterince kısa tutulmamışsa ve müdahale eksik ise tablo hızla kötüleşebilir.
“Zincir neden işlemez?”
Personel eksikliği: Kimi birliklerde sürekli bir tabip yerine sadece sağlıkçı bulunması (örneğin pratisyen yerine sağlık astsubayı) ciddi tanı hatalarına neden olabilir.
Korku – disiplin zinciri: Erler sıklıkla “sorun çıkarma” ya da “disiplinsizlik” damgası yememek için sağlık şikâyetlerini geç bildirir.
Talimat eksikliği: Özellikle sıcak havalarda eğitimlerin sınırlandırılması, gölgelik alan kullanımı ve su içme aralıkları konusunda net emirler yoksa, uygulama keyfiyete kalır.
Merkezi koordinasyon eksikliği: Revir – hastane arası iletişimde gecikme veya acil müdahale protokollerinin eksikliği ölümlere yol açabilir.
