Dünyada ve ülkemizde önemli bir sağlık sorunu olan KOAH ((Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), hastalığın az tanınmasından ve gerekli koruyucu önlemlerin alınmamasından dolayı artmaya devam ediyor. Ülkemizde de 3 milyona yakın KOAH’lı hasta bulunuyor. Kış aylarında, solunum yolu enfeskiyonlarının artması KOAH’ın alevlenmesine ve hastalığın daha ağır geçirilmesine neden oduğunu belirten Biruni Üniversite Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hande İkitimur, KOAH ile ilgili önemli bilgiler verdi. “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), zararlı partikül ve gazlara belirgin maruziyet sonucu hava yollarında ve alveollerde gelişen anomalilere bağlı solunumsal semptomlar ve hava akımı kısıtlanması ile meydana gelir. KOAH genellikle orta-ileri yaşta grubunda görülür ve yavaş ilerleyen bir hastalıktır.
10 KOAH’LIDAN 9’U HASTALIĞINI BİLMİYOR
KOAH, çok önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşılık, yeterince tanı konulamayan genellikle geç dönemde tanınabilen bir hastalıktır. Ülkemizde Adana’da 2003 yılında yapılan sonucuna göre, Türkiye’de her 10 KOAH’lıdan ancak 1’i KOAH’lı olduğunu bilmektedir. T.C Sağlık Bakanlığı’nın “Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkinlik Projesi” kapsamında hazırladığı rapora göre, ilk 10 ölüm nedeni arasında 3. sırada KOAH gelmektedir. KOAH, ciddi bir ölüm ve hastalanma nedenidir. 600 milyon KOAH’lı hastanın yılda 3 milyonu hayatını kaybetmektedir. KOAH’ın neden olduğu büyük ekonomik ve sosyal yük giderek artmaktadır.
KORONA VİRÜSTE EN RİSKLİ HASTALIK GRUBU
Korona virüsün akciğerleri hedef almasından dolayı KOAH hastalarını en riskli grup içinde yer alıyor. Bu hastalar için en önemli korunma yöntemi hastalığa yakalanmamak. Bunun için evde kalmaya, maske takmaya ve el hijyenine uymaları büyük önem taşıyor. Ayrıca ilaçlarını düzenli kullanmaları ve ateş, kas ağrısı, nefes darlığı gibi durumlarda vakit kaybetmeden bir sağlık kurumuna başvurmaları gerekiyor.
ERKEN DÖNEM BELİRTİLERİ ÖNEMSENMELİ
KOAH’ın en önemli belirtileri öksürük, balgam ve nefes darlığıdır. Hastalık ilerledikçe öksürük şiddetlenir ve balgam miktarı artar. Bazen boğulacak kadar şiddetle öksürükler oluşabilir. KOAH’lı hastalar erken dönemdeki hastalığa ait belirtileri genellikle sigara kullanımına ve yaşlılığın doğal belirtileri olarak görürler ve başta nefes darlığı olmak üzere hastalığın belirtileri çok artınca doktora başvururlar.
KOAH şiddetini belirleyen iki önemli faktör vardır. Alevlenmeler ve eşlik eden hastalıklar. Alevlenme, günlük olağan değişmelerin ötesinde akut olarak hastanın semptomlarının kötüleştiği ve düzenli tedavide değişiklik gerektirecek boyutta akut olarak bozulmasıdır. Alevlenmeler sık hastane yatışlarına, ölümlere ve yaşam kalitesinde dramatik olarak azalmaya neden olmaktadır. KOAH alevlenmesinin en önemli nedeni enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Bu nedenle kış aylarında alevlenme riski artıyor.
KOAH’a eşlik eden hastalıklar; kardiyovasküler hastalıklar (kalp yetersizliği, kalp krizi), diabetes mellitus, osteoporoz, akciğer kanseri, uyku apne sendromu ve depresyon olarak sıralanmaktadır. KOAH ve eşlik eden hastalıklar arasındaki ilişki incelendiğinde hem hastalıkların varlığı KOAH’ı kötüleştirmekte hem de KOAH ilerledikçe eşlik eden hastalıklar da ilerlemektedir. KOAH’lı hastaların % 25’i kalp hastalıkları, % 30’u akciğer kanseri nedeniyle kaybedilmektedir. Unutulmamalıdır ki; KOAH önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. KOAH tanısı erken konulmalı, hastalık risk faktörleri azaltılmalı ve etkin olarak tedavi edilmelidir.
