Yener, kesintilere dikkat çekti

Bugün yapılan 5. Enerji Verimliliği Kongre ve Sergisi’nde konuşan TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, “Elektrik enerjisi sektörünü darboğaza sürüklemiştir. Son iki yılda 14 milyon kişinin elektriği, 5 milyon kişinin doğal gazı borçlarından dolayı kesilmiştir” diye konuştu.

Enerji Verimliliği Kongre ve Sergisi Gebze Teknik Üniversitesi’nin Kongre Merkezi’nde yapıldı. Kongreye Kocaeli Vali Yardımcısı Osman Ekşi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanı Dr. Oğuz Can, Gebze Kaymakamı Mustafa Güler, ile Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, Gebze Belediye Başkan Zinnur Büyükgöz, Körfez Belediye Başkanı Şener Söğüt ve İzmit Belediye Başkan Yardımcısı Dilek Yalçın’ın yanı sıra Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Hasan Aslan, Ticaret İl Müdürü Veysi Uzunkaya, Gebze Ticaret Odası Başkanı Nail Çiler, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, MMO Kocaeli Şube Başkanı Murat Kürekçi, 18 ilin oda başkanları, enerjinin paydaşları, fabrika yöneticileri, öğrenciler ve ilgili kurum temsilcileri katıldı.

“YÜZDE 75 DIŞA BAĞIMLIYIZ”

MMO Kocaeli Şube Başkanı Murat Kürekçi, “TMMOB’nin ve odamızın bugüne kadar her etkinliğinde gösterdiği sanayileşmeden üretimden yana olan tavrı; bukongrede ülke kaynaklarının verimli bir biçimde halkımızın ve ülkemizin çıkarları doğrultusunda; #geleceğimizenerji ana teması ile işlenecek. Üretimsizliğin ve etkilediği işsizliğin her geçen gün daha da arttığı, gerçek enflasyonun düşmediği, özellikle üretimin ana girdilerinden olan elektrik ve doğalgaza yüksek oranlarda yapılan zamlarla birlikte üretim maliyetlerinin ciddi oranda yükseldiği bir ortamda, maalesef uluslararası rekabet edebilirliğimiz de zayıflamıştır. Yüzde 75’ler civarında olan enerjide dışa bağımlılığımız, ekonomik etkilerin yanında ulusal bağımsızlığımızı da zafiyete uğratmaktadır” dedi.

“YERLİ KAYNAKLARA GEÇMELİYİZ”

Vatandaşların elektrik ve doğalgazda, yüksek yeni birim fiyatlarını kullanmakta zorlandığını belirten Kürekçi, “Bu durum, alternatif yakıtların devreye girmesini ve hava kirliği ile halk sağlığını da tehdit edecektir. Yenilenebilir enerji kaynaklarımıza daha fazla odaklanmamız ve yerli üretim kaynakların kullanılması artık kaçınılmazdır. Makine Mühendisleri Odası olarak endüstride, ulaşımda ve binalarda enerji verimliliği konularında; mühendislerin-mimarların, üreticilerin, halkın ve tüm ilgililerinin bilinçlendirilmesi ve verimliliğin bir davranış haline dönüştürülmesi, ekonomik olarak enerji için ülke dışına çıkan paranın ülkemizde kalması; çevre ve canlı sağlığının korunması gibi amaçlarla teknolojik ve bilimsel esaslar doğrultusunda birçok çalışmayı yürütmekteyiz” diye konuştu.

“STRATEJİK PLANLAMA EKSİK”

Kürekçi’nin ardından konuşan TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, Dünyada enerji kaynaklarının kullanımı ve bu kaynaklar üzerindeki hâkimiyet kavgası doruk noktaya ulaşmıştır. Stratejik bir planlamanın olmaması, ithal doğalgaz ve kömürün yanı sıra yerli kömür gibi fosil yakıtlara dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinin teşvik edilmesi, kamunun enerji yatırımlarından çekilerek mevcut zenginliklerimizin değerlendirilmemesi, başlıca sorunlarımız arasında yer almaktadır. Dünya enerji sektörü de radikal bir değişimin eşiğindedir. Özellikle fosil kaynaklara sahip olmayan ve enerjide dışa bağımlılığı artan sanayileşmiş ülkeler, güvenli enerji kaynaklarına yönelip yenilenebilir enerji teknolojileri satarak ekonomilerini güçlendirmeye çalışmaktadır” dedi.

“ÜRETİMDE KAMUNUN PAYI AZALDI”

Türkiye’de enerji ihtiyacını karşılamak üzere genelde ithal enerji kaynağına yöneldiğini de hatırlatan Yener, “Fosil kaynaklı ve ithalata dayalı yüksek maliyetli yatırımlar yapılmış, enerjideki dışa bağımlılık ciddi boyutlara ulaşmıştır. Türkiye’nin birincil enerji arzında ithalatın payı yüzde 75 (43 milyar dolar); yerli üretimin talebi karşılama oranı ise yüzde 25 civarındadır. Elektrik üretiminde kamu ve özel sektör payları 2002-2018 döneminde oldukça değişmiş; kamunun payı yüzde 59,8’den yüzde 15’e gerilemiş; özel sektörün payı ise yüzde 40’tan 84,8’e yükselmiştir. Finansal boyutta ise 2017 sonunda 637 milyon TL olan enerji sektörünün takipteki kredi miktarı, 2018 sonunda 6 milyar 322 milyon TL’ye yükselmiş; artış oranı yüzde 892 olmuştur” ifadelerini kullandı.

“19 MİLYON KESİLME YAŞANDI”

Sektöre 2003-2018 döneminde 95 Milyar Dolarlık yatırım yapıldığını da belirten Yener, “Yatırımlar için alınan kredilerin büyük kısmı döviz cinsindendir ve enerji şirketlerinin bankalara 47 milyar dolarlık kredi borcu bulunmaktadır. İthal yakıt kullanan tesislerde üretim maliyetleri yükselmektedir. Krizden dolayı elektrik enerjisine talep beklenenden düşük düzeydedir. Bu vb. nedenler, elektrik enerjisi sektörünü darboğaza sürüklemiştir. Halkımız da başka bir darboğaz içindedir. Öyle ki genel yoksulluğa paralel olarak enerji yoksulluğu ve yoksunluğu diyebileceğimiz bir sorun da oluşmuştur. Yalnızca aylık elektrik, doğal gaz, su ödemelerinin asgari ücret içindeki payı dörtte bir oranına yaklaşmıştır. Son iki yılda 14 milyon kişinin elektriği, 5 milyon kişinin doğal gazı borçlarından dolayı kesilmiştir” dedi.

“GÖVDEMİZİ TAŞIN ALTINA KOYALIM”

Gebze Ticaret Odası başkanı Nail Çiler ise “Yaşam standardımızı yükseltmek istiyorsak enerjiye önem vermemiz gerekiyor. Enerji kaynakları ve enerjinin etkin kullanımı sadece bizim değil uluslararası alanda sorun olmuştur. Yeraltı zenginliklerimiz yok ama yerüstü zenginliğimiz bir hayli fazla. Yunus Başkan biraz olumsuz konuştu ama 76.24 bağımlılık vardı ama son verilerde dışa bağımlılık, yüzde 50’ye düştü. Karamsar olmayıp pozitif düşünmek lazım. Yurtdışı kaynaklarını ne kadar aza indirgersek o kadar katkımız olur. Kendi kaynaklarımızı değerlendirebilirsek hem ülke hem bölge olarak güzel yerlere gelebiliriz. Sadece elektriğe gelen zamlar değil diğer kalemlere gelen zamlardan da rahatsızım ama hepimiz aynı gemideyiz elimiz değil gövdemizi taşın altına koymalıyız. Bu gemi batarsa hepimiz boğuluruz“ açıklamasını yaptı.

“90 BİN MEGAVOLT KURULU GÜCÜMÜZ VAR”

Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Hasan Aslan da, “Türkiye şu an için enerjiyi ithal eden ülke konumundadır. Temel politikaları ve teknolojideki gelişmeleri irdelemek enerjinin etkin ve verimli kullanımını sağlamak, yeni açılımlar sunmak amacıyla her yıl düzenlenen enerji verimliğin çıktıları sadece akademik değil sanayi üreticileri tarafından da dikkatle incelenecektir” dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanı Dr. Oğuz Can, “Odanın biraz siyasi konuşması vardı. Şuanda 90 Bin megavolt kurulu gücümüz var. Evet, Türkiye ekonomik, enerji açısından dışa bağımlı.O kadar iddialıyız ki cari açığımızı enerjiden kapatalım. Yenilenebilir enerjiye rotamızı döneli çok oldu. Rüzgar enerjisine biyokütle enerjiye, güneşe karşı çıkanlar oldu” diye konuştu.

“İKİ YILDA 120 OTOBÜS TRAFİKTEN ÇEKİLECEK”

Dr. Can’ın ardından konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, Bakanlık Daire Başkanı Dr. Oğuz Can ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener’i kastederek “Aynı şeyleri farklı taraftan söylediğinizi fark etim. Siz bakanlığa meramınızı doğru anlatmak bakanlık da doğru bilgilendirmekle görevli. Akıllı şehircilik uygulaması enerji verimliliği konusunda en çok önem vermemiz gereken ayrıntı. Hedefimiz tramvayı 2 dakikaya indirmek. Bu 120 otobüsü trafikten çekmek demektir. Sinyalizasyon sisteminin akıllı hale gelmesi, trafiğin daha akılcı yönetilmesi gibi konular üzerinde daha verimli çalışmalar yapılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

“TEMİZ ENERJİ PROJELERİ ARTIYOR”

Kongrede son konuşmacı olarak kürsüye gelen Vali Yardımcısı Osman Ekşi, “Uluslararası ilişkileri belirleyen enerji hayat konforumuzu etkileyen en önemli faktördür. Artan nüfus gelişmekte olan ekonomi ve sanayi ile enerjiyi artan oranda kullanma mecburiyeti var. Dolayısıyla enerjinin büyük bölümünü dışardan alıyoruz. Kongrede emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz. İl bazında kalkınma ajansı olarak son yıllarda daha çok temiz enerji projelerine oldukça önemli boyutta maddi destek sağlanıyor. Yaptığımız çalışmalar Türkiye ölçeğinde ön sıralardadır. Gelişmemiz arttıkça enerji ihtiyacımız da artmaktadır. Önemli olan bunun etkin kullanımını bulmak” diye konuştu.